Irys, Kosaciec

Pochodzi z Europy, Azji, Ameryki. Wysokość 8-10 cm — kosaćce karłowe, do 60 cm — kosaćce pośrednie, 30-150 cm — mieszańce ogrodowe. Jedna z najciekawszych bylin, ciesząca się bardzo dużym zainteresowaniem hodowców amerykańskich. Zaletą kosaćców kłączowych jest dekoracyjność szablastych, przy dobrej uprawie przez cały sezon trzymających się liści, łatwość uprawy, dość duża szybkość rozmnażania. Okres kwitnienia kosaćców trwa od kwietnia do końca czerwca. Ogromna ostatnio uzyskiwana skala barw oraz wielkość kwiatów zwiększa wartość dekoracyjną tych bylin. Kosaćce rozmnaża się przez podział kłączy, najlepiej w sierpniu, choć można też wiosną oraz jesienią. Sadzi się najlepiej w sierpniu, przesadzać należy co 5-8 lat. Przy przesadzaniu środkowe, półmartwe części kłączy należy usuwać, wysadzając części zewnętrzne żywotne i zdrowe. Przy intensywnym rozmnażaniu można krajać kłącza na kawałki (na 1-2 oczka). Płaszczyzny cięcia lepiej jest zabezpieczyć warstwą sproszkowanego węgla drzewnego. Pielęgnacja polega na odchwaszczaniu, usuwaniu przekwitłych kwiatów i łodyg. Udają się one w każdej glebie ogrodowej, nie za suchej i nie za wilgotnej (na której należy sadzić jedynie irysy syberyjskie i żółte), w półcieniu, w słońcu kwitną pięknie, ale krócej. Kosaćce mają zastosowanie na grzędy jednorodne, grzędy bylinowe, grupy ogrodowe, niższe odmiany na obwódki. Iris x barbata — Kosaciec brodaty. Wysokość 30-150 cm. Kwiaty z rozwiniętą „bródką”, która stanowi pasmo żółtych, pomarańczowych lub białych włosków u nasady dolnych płatków. Kwitnie w czerwcu. Ogromna skala nowych odmian ma zastosowanie w terenach zieleni. Najbardziej znane odmiany to: I. x barbata .Depute Nomblot’ — późna, wysokość 120 cm, kwiaty wielkie, miedzianolila, I. x barbata ,Rheintraube’ — bardzo późna, wysokość 90 cm, kwiaty lawendowoniebieskie. Iris x interregna — Kosaciec pośredni. Mieszaniec I. pumila x I. ger- manica. Kwitnie wcześniej od poprzednich gatunków, zwykle od pierwszej połowy maja. Wysokość 30-60 cm. Do odmian bardziej znanych należą: ,Eleonor Roosevelt’ — kwiaty ciemnofioletowe, ,Golden Bow’ — kwiaty lśniącożółte, bardzo duże, ,Helge’ — kwiaty jasno-cytrynowo-żółte. Iris kaempferi — Kosaciec Kaempfera (Kosaciec japoński). Pochodzi z Japonii, Syberii. Wytrzymuje na ogół dobrze nasz klimat. Kwiaty duże, z mocno rozchylonymi płatkami. Rośliny dorastają do 30-60 cm. Kwitną w czerwcu—lipcu, różnobarwne. Kosaciec Kaempfera jest rozmnażany z siewu lub z podziału kłączy. Kosaćce Kaempfera kwitną obficie na rabatach i w grupach, w żyznej i zwięzłej glebie,’ przy pewnym zasobie wody. Wymagają stanowiska słonecznego.