Miesiąc: listopad 2017

Rodzaj Chrystanthemum obejmuje zarówno rośliny roczne, jak i byliny. Układ liści skrętoległy, liście zazwyczaj pierzasto wcinane, czasem całobrzegie lub ząbkowane. Koszyczki kwiatowe średnie lub duże, osadzone najczęściej pojedynczo, czasem zebrane w baldachogrona. W uprawie rocznej spotyka się 5 gatunków chryzantem. Choroby i szkodniki. Spośród chorób na chryzantemach najczęściej występuje szara pleśń objawiająca się powstawaniem małych, brunatnych plamek, otoczonych ciemniejszą obwódką i pokrywających się przy dużej wilgotności powietrza ciemnoszarym nalotem. Tymże nalotem pokrywają się kwiatostany i pąki. Silniejszemu wystąpieniu choroby sprzyja pochmurna, dżdżysta pogoda. Na obumarłych częściach, roślin powstają czarne, grudkowate przetrwalniki. Zapobieganie tej chorobie polega na rzadszym wysadzaniu roślin i wietrzeniu szklarni. W przypadku wystąpienia choroby rośliny należy opryskiwać środkami grzybobójczymi zawierającymi: wielosiarczek baru, dwusiarczek wapnia czy też środkami tiokarbaminowymi. Ze szkodników najgroźniejszy jest węgorek. Jego obecność można poznać po zasychaniu liści, posuwającym się od dołu do góry. Węgorki przenoszą się najczęściej z chorych roślin, a także wraz z ziemią. Zwalczanie węgorków polega na pobieraniu sadzonek z roślin zdrowych, parowaniu gleby stosowanej w szklarni do chryzantem oraz opryskiwaniu środkami chemicznymi fosforoorganicznymi wg przepisu. Chrysanthemum carinatum (Ch. tricolor) — Złocień trójbarwny (Chryzantema trójbarwna). Pochodzi z Afryki północnej. Roślina roczna, wysokość 40-60 cm. Łodyga wzniesiona, rozgałęziona, szarozielona, liście podwójnie pierzastodzielne, o odcinkach równowąskich, ząbkowanych. Koszyczki kwiatowe o średnicy 4-6 cm, osadzone pojedynczo na długich szypułkach. Kwiaty brzeżne języczkowe, białe, u nasady żółte, Kwiaty rurkowe wypełniające środek przeważnie ciemnoczerwone. Kwitnie w 10...

Callistephus chinensis — Aster chiński. Pochodzi z Chin i Japonii. Roślina roczna, wysokości 10-60 cm, łodyga wzniesiona, rozgałęziająca się, liście owalne lub trójkątnie jajowate, grubo ząbkowane, wraz z łodygą rzadko wełniście owłosione. Koszyczki kwiatowe różnej wielkości i barwy. Kwitnie od końca lata do późnej jesieni. Astry wysiewa się w końcu marca lub na początku kwietnia, w inspekcie lub na rozsadniku (1 g zawiera ok. 500 nasion). Czas kiełkowania trwa około tygodnia. Siewki pikuje się lub przerywa, na miejsce stałe wysadza w maju. Najlepiej rosną na glebach żyznych, jednak nie nawożonych świeżo obornikiem. Lubią stanowiska słoneczne i dostateczną ilość wilgoci w glebie. Podczas suszy należy je podlewać. Na astrach często występują choroby wirusowe (kędzierzawka i żółcizna). Zwalcza się je przez szybkie usuwanie i palenie chorych roślin oraz walkę z mszycami, które są roznosicielami chorób wirusowych. W tym celu opryskuje się rośliny środkami mszycobójczymi. Dla zwalczania fuzariozy, powodowanej przez grzyby (rośliny żółkną i więdną, dolne części łodygi brunatnieją, a następnie pokrywają się białym lub różowym nalotem), nasiona przed siewem należy wymoczyć w 0,5-procentowym roztworze siarczanu miedzi w temperaturze 38°C przez 1/2 godziny. Gleby zarażone należy dezynfekować, najlepiej przez prażenie. Odmian astrów jest bardzo wiele, w uprawie ogrodowej najczęściej są stosowane: C. chinensis ,Florę Pleno’ — Aster chiński odm. pełno- kwiatowa. Ze względu na postać kwiatów astry dzieli się na trzy grupy: astry pojedyncze o kwiatach rurkowatych zajmujących środek koszyczka, kwiatach języczkowych...

Ageratum houstonianum (A. mericanum) — Ageratum meksykańskie (Żeniszek meksykański). Pochodzi z Meksyku i Peru. Wysokość 12-25 cm, łodyga w górze rozgałęziona, liście drobne, zazwyczaj sercowate, karbowano-ząbkowane, kwiaty rurkowe w kulistych koszyczkach, zebranych w baldachy, barwa u typu błękitna. Kwitnie od maja do późnej jesieni. Ageratum jest rozmnażane z siewu w lutym lub marcu, w szklarni lub ciepłym inspekcie (1 g zawiera 5800 nasion), częściej jednak ze względu na potrzebę posiadania materiału bardziej wyrównanego jest rozmnażane przez sadzonki. Ukorzenione sadzonki, podobnie jak prze- pikowane za pomocą widełek i podrośnięte siewki, wysadza się do doniczek i skrzynek, z których w końcu maja, gdy minie obawa przymrozków, sadzi się na kwietniki (czasem na obwódki) w odległości 10-12 cm, czyli 50-100 sztuk na 1 m2. Ageratum wymaga stanowisk słonecznych, piaszczysto-próchniczych gleb ogrodowych, byle nie przenawożonych azotem. Ageratum stosuje się przy drugim obsadzeniu kwietników. Z grupy A. houstonianum pumila polecić można odmiany: ,Thora’, .Imperial Darf’, Niebieska Gwiazdka, Błękitny Dywan, Błękitny Kapturek, z białych — Biała...

Lobelia erinus — Lobelia przylądkowa. Pochodzi z Afryki południowej. Roślina roczna, wysokość 10-25 cm, łodygi cienkie, rozgałęzione, liście dolne łopatkowate, łodygowe siedzące, owalnolancetowate, kwiaty drobne, błękitne, szafirowe lub niebieskie, z białą gardzielą, osadzone na cienkich szypułkach. Lobelię rozmnaża się przez siew, można również przez sadzonkowanie. Nasiona wysiewa się w marcu lub kwietniu w skrzynkach, które następnie wstawia się do ciepłego inspektu. Siewki dwukrotnie pikuje się, po raz pierwszy za pomocą widełek. W maju sadzi się na kwietniki w odstępach 10 cm, czyli 100 sztuk na 1 m2. Lobelia rośnie dobrze na glebach ogrodowych, próchnicznych i dostatecznie wilgotnych, w stanowiskach słonecznych. Podczas suszy lobelię należy podlewać, aby nie przerwała kwitnienia. Lobelię stosuje się na .kwietniki dywanowe jako drugie obsadzenie oraz obwódki. Jest niezastąpioną rośliną kontrastową, o ciekawej barwie kwiatów. Z odmian cenione są zwTarte i niskie, np. L. erinus ,Cesarz Wilhelm’, L. erinus ,Cristal Pałace’, L. erinus ,Pumila...

Oryginalne rośliny, wyróżniające się kwiatami, najczęściej o barwie żółtej, o koronie dwuwargowej — wargach woreczkowatych, przy czym dolna warga rozdęta, silniej wykształcona. Kalceolarię rozmnaża się przez siew w lutym, w szklarni, lub też częściej przez sadzonkowanie o tej samej porze. Kalceolaria wymaga żyznej gleby, zwięźlejszej, liściowo-kompostowej z dodatkiem 2/4 miału torfowego. Na kwietniki wysadza się ją w końcu maja, często już rośliny kwitnące z doniczek. Kwitną do października. Calceolaria integrifolia (C. rugosa) — Pantofelnik całolistny. Pochodzi z Chile. U nas roślina roczna, wysokości 30-50 cm, o łodydze rozgałęzionej, liściach gładkich, owalnolancetowatych, pomarszczonych, kwiatach drobnych, żółtych. Pantofelnik całolistny stosuje się jako drugie obsadzenie kwietnika, pięknie kontrastuje z heliotropem. Do cenniejszych odmian należą: C. integrijolia ,Triomphe du Nord’ i C. integrijolia ,Gloria de Versailles’, szczególnie ta druga odmiana wyróżnia się większymi...

Rośliny roczne, o łodydze wzniesionej, liściach naprzeciwległych, w górnej części łodygi skrętoległych, całobrzegich, czasem klapowanych, kwiatach dwuwargowych, z woreczkowatym. wydęciem u nasady, zebranych w szczytowe grona lub obsadzonych pojedynczo w kątach liści. Roczne wyżliny rozmnaża się wysiewając w marcu—kwietniu w zimnym inspekcie, a nawet na rozsadniku (1 g zawiera 8000 nasion). Ponieważ nasiona są drobne, miesza się je zazwyczaj z piaskiem i po wysiewie przyklepuje, nie pokrywając ich ziemią. Siewki pikuje się lub przerywa, gotowe rośliny wysadza w końcu maja na rabaty kwiatowe Wyżlin rośnie w każdej glebie ogrodowej, z tym że lepiej wyrasta na glebie świeżo wapnowanej, dostatecznie przepuszczalnej, w stanowiskach słonecznych. Groźną chorobą wyżlinu jest rdza wyżlinowa, objawiająca się powstawaniem czekoladowobrunatnych skupień zarodników na liściach, zwłaszcza na stronie spodniej. Zwalczanie polega na posypywaniu sproszkowaną siarką. Antirrhinum majus — Wyżlin większy. Pochodzi z Europy południowej, Afryki północnej. W ojczyźnie swojej bylina, u nas roślina roczna. Wysokość 15-50 cm. Łodyga u nasady nieco zdrewniała, liście lancetowate, całobrzegie. Kwiaty duże, zebrane w szczytowe grona, barwy białej, poprzez cielistą, żółtą, pomarańczową, czerwoną do fioletowej. Kwitnie zwykle od czerwca do sierpnia włącznie, w 10 tygodni od...

Rośliny roczne, lekko owłosione, o wysokości 15-80 cm. Liście rozmieszczone naprzeciw- lub skrętolegle, mięsiste, całobrzegie. Kwiaty białe, purpurowe i fioletowe, o koronie lejkowatej, osadzone pojedynczo na szypułkach w kątach liści. Petunię rozmnaża się z siewu, rzadko przez sadzonkowanie (lg zawiera 8000 nasion). Siew wykonuje się w lutym lub w marcu, do skrzynek z ziemią liściową lub bezpośrednio do inspektów. Siewki drobne pikuje się za pomocą widełek, a gdy podrosną, sadzi po kilka sztuk razem do doniczek średnicy 8-1O cm, w ziemię inspektową. W drugiej połowie maja wysadza się petunie do gruntu na kwietniki lub do skrzynek balkonowych, gdzie jest stosowana często razem z pelargoniami. Petunie dobrze znoszą przesadzanie. Odmiany pełnokwiatowe są rozmnażane przez siew, gdyż dają około 80% roślin o kwiatach pełnych. Przy rozmnażaniu przez sadzonkowanie rośliny mateczne wysadza się z gruntu do doniczek przed nadejściem przymrozków jesiennych, przetrzymując do wiosny (gdy wykonamy sadzonki) w szklarni chłodnej. Petunie rosną w każdej glebie ogrodowej, dobrze znoszą suszę, wymagają stanowiska słonecznego. Petunia hybrida — Petunia ogrodowa. W obrębie tego gatunku istnieje 9 grup różniących się wysokością (20-45 cm), zwartością roślin, wielkością, kształtem kwiatów, jak również ich karbowaniem strzępiastością brzegów płatków kwiatowych. Z tych 9 grup w uprawie na.rabaty kwiatowe względnie na kwietniki są stosowane odmiany z grup karłowych,...

Rodzaj Saluia obejmuje wiele gatunków, z których dwa są pospolicie uprawiane u nas jako rośliny jednoroczne. Salvia splendens (S. colorans hort.) — Szałwia błyszcząca. Pochodzi z Brazylii. Wyrasta do wysokości 25-150 cm. Łodyga wzniesiona, rozgałęziona, czterokanciasta, liście ogonkowe, jajowate, ząbkowane, kwiaty jaskrawoczerwone, wargowe, zebrane w długie kłosy (15-35 cm). Rozmnażana głównie przez siew, choć można również rozmnażać przez sadzonki (1 g zawiera 400 nasion). Wysiew nasion w lutym—marcu do skrzynek, które ustawia się w szklarni lub w inspekcie. Nasiona kiełkują przez 2 tygodnie. Siewki pikuje się, gdy podrosną, sadzi bezpośrednio do doniczek o średnicy 7-8 cm. Sadzonki tnie się od stycznia do marca. Po ich ukorzenieniu sadzi się je również do doniczek, po czym umieszcza w szklarni lub w ciepłym inspekcie o temperaturze ok. 18°C. Wierzchołki pędów zarówno siewek, jak i sadzonek uszczykuje się w celu wywołania rozgałęzienia. Na kwietniki wysadza się szałwię w końcu maja, w odstępach 20-25 cm, czyli 16-25 sztuk na 1 m2. Na glebę szałwia nie jest wymagająca, rośnie dobrze w każdej glebie ogrodowej byle nie przenawożonej, gdyż wtedy słabiej kwitnie. Wymaga stanowiska słonecznego. Ze szkodników należy zwrócić uwagę na przędziorki, które przy słabym wietrzeniu występują i niszczą rozsadę. Walczyć należy z nimi wietrząc szklarnię lub inspekt oraz spryskując opanowane rośliny, które poznaje się po żółknących i opadających liściach, specjalnie do tego celu przeznaczonymi preparatami. Salvia argentea (S. condidissima) — Szałwia srebrzysta. Pochodzi z krajów...