Miesiąc: listopad 2017

Rośliny należące do tej grupy rozmnaża się z nasion, a cebulkowe z cebul przybyszowych. Nasiona wysiewa się, zależnie od rodzaju i gatunku, od czerwca do sierpnia, na odpowiednio przygotowany do tego celu rozsadnik, czasem w wolnych w tym, czasie inspektach, w odstępach ok. 5 cm rząd od rzędu. Po wzejściu rośliny można rozpikować w inspektach, a następnie, gdy się rozrosną, rozsadzić na zagonach w odstępach 15-20 cm. Na kwietniki, względnie rabaty kwiatowe, sadzi się je wiosną w następnym roku. Stanowią one pierwszą dekorację wiosenną. Przy rozmnażaniu roślin z cebul przybyszowych, wykopuje się je po przekwitnięciu, gdy części nadziemne zaczynają zasychać (zwykle w czerwcu), odłącza się od cebuli macierzystej, przesusza w przewiewnym miejscu (nie na słońcu), przechowuje w chłodnej, nie za wilgotnej piwnicy w piasku. Począwszy od września wysadza się na zagony, do żyznej, próchnicznej, lekkiej gleby, w odległościach 3-5 cm, zależnie od wielkości cebul. Kwietniki obsadza się nimi najwcześniej jesienią następnego roku, gdy dostatecznie...

Dahlia variabilis (D. pinnata) — Dalia zmienna (Georginia). Pochodzi z Meksyku. Bylina, której części podziemne bulwiasto zgrubiałe nie wytrzymują niskich temperatur naszych zim. Dorasta do wysokości 1 m. Łodyga wzniesiona, u dołu zdrewniała, wewnątrz pusta, liście naprzeciwległe, podwójnie pierzaste. Koszyczki kwiatowe o średnicy 8-30 cm, osadzone na długich szypułkach, pojedynczo w kątach liści. Kwiaty barwy różnej, od białej poprzez żółtą, pomarańczową, w różnych odcieniach czerwieni do ciemnofioletowej, bywają cieniowane. Kwitną od lipca do późnej jesieni. Dalie rozmnaża się z podziału części podziemnych, względnie z sadzonek. Z siewu rozmnaża się jedynie grupę dalii karłowych o kwiatach pojedynczych. Dalie wykopuje się w dzień możliwie pogodny, po pierwszych przymrozkach jesiennych, na które od razu reagują. Przycina się je 15 cm nad częścią podziemną, pozwala ścieknąć sokom, umieszczając bulwiasto zgrubiałe korzenie w górze, przycięte łodygi ku dołowi. Po paru godzinach przesuszenia na powietrzu dalie wynosi się do przechowalni dostatecznie suchej, o temperaturze 3-10°C. Podział karp stosuje się, gdy zależy nam na otrzymaniu większej liczby roślin. Dalie dzieli się przed ich wysadzeniem w końcu kwietnia lub początkach maja, tak aby wszystkie bulwiasto zgrubiałe korzenie miały u wierzchołka przynajmniej jedno dobrze wykształcone oczko (pąk). Przy masowym rozmnażaniu dalii stosuje się sadzonkowanie. W tym celu już w lutym wysadza się zgrubiałe korzenie dalii w szklarni lub ciepłym inspekcie w temperaturze ok. 20°C i z pojawiających się pędów sporządza sadzonki. Sadzi się je następnie w mnożarce lub...

Begonia x tuberhybrida (B. tuberosa) — Begonia bulwiasta. Begonia rozmnażana z nasion została omówiona w dziale roślin uprawianych z rozsady. Ponieważ jej część podziemna nie zimuje w gruncie, w końcu września wydobywamy bulwy z kwietników i po oczyszczeniu przechowujemy w pomieszczeniu o temperaturze 7-10°C, przesypane miałem torfowym. W następnym roku w marcu wykonuje się podział bulw za pomocą ostrego noża, dzieląc tak, aby każda część miała co najmniej jeden dobrze wykształcony pąk. Miejsca cięć przysypuje się miałem węgla drzewnego i bulwy umieszcza na 24 godziny w szklarni na parapecie, w temperaturze ok. 20°C. Następnie sadzi się je do doniczek lub bezpośrednio do inspektów, w ziemię liściową z domieszką miału torfowego i piasku, na głębokość 1 cm, trzymając przez przeszło 2 miesiące w temperaturze 20-24°C w inspekcie lub w szklarni. Begonie bulwiaste można również rozmnażać z sadzonek. W styczniu i lutym wycina się rozwijające się pędy wraz z kawałkiem bulwy i umieszcza je pojedynczo w piasku z miałem torfowym. W szklarni o temperaturze około 20°C ukorzeniają się stosunkowo szybko. W końcu maja wysadzamy begonię bulwiastą na kwietniki w odległościach 25-30 cm roślina od...

Gladiolus x gandavensis — Mieczyk gandawski. Mieszaniec otrzymany w Belgii. Roślina wysokości 50-150 cm, o części podziemnej trwałej (bulwy), którą należy przechowywać w pomieszczeniach o temperaturze + 5°C. Łodyga pojedyncza, sztywna, u nasady zgrubiała, przechodząca w bulwocebulę okrytą resztkami zeszłorocznych, łuskowatych pochew. Liście lancetowate, spomiędzy liści wyrasta spłaszczony kłos kwiatowy. Kwiaty w postaci grzbiecistych kielichów, o średnicy do 20 cm, jednostronnie rozmieszczonych na szczytowej części łodygi. Barwy kwiatów od białej, poprzez różową, czerwoną do ciemnolila, czasem pstre i centkowane. Czas kwitnienia jest ściśle uzależniony od czasu wysadzenia. Przeciętnie mieczyki kwitną od lipca do września. Mieczyki rozmnaża się z bulw zastępczych oraz z bulw przybyszowych, które powstają zazwyczaj w dużej liczbie (zależnie od odmiany, warunków wzrostu oraz stopnia zdrowotności). Bulwa zeszłoroczna z czasem kurczy się i zasycha. Bulwy przybyszowe drobne, po odłączeniu ich od rośliny macierzystej w marcu wysiewa się w odstępach 5 cm, w chłodnym inspekcie, gdzie pozostają do późnej jesieni. Bulwy większe, co najmniej średnicy 2 cm, wysadza się na miejsca stałe, najczęściej na zagony, w drugiej połowie kwietnia lub na początku maja, w odległości ok. 25 cm, na głębokość 6-15 cm, proporcjonalnie do wielkości bulw (im bulwa większa, tym głębiej). Mieczyki dobrze rosną na glebach żyznych, próchnicznych, przepuszczalnych, lekkich, dostatecznie wilgotnych, ale nie świeżo nawożonych obornikiem, w stanowiskach słonecznych. Po ich wysadzeniu dobrze jest przysypać te miejsca drobnym, dobrze rozłożonym obornikiem. Wartość ozdobną mieczyków stanowią kwiaty, toteż...

Do tej grupy roślin są zaliczane byliny nie zimujące w gruncie w naszym klimacie. Podziemne części tych roślin wykopuje się jesienią i przechowuje przez zimę w odpowiednich pomieszczeniach, a wiosną, gdy ziemia dostatecznie się nagrzeje i minie obawa przymrozków, wysadza się je do gruntu. Do roślin nie zimujących w gruncie z jednoliściennych jest zaliczany mieczyk i paciorecznik, z dwuliściennych — begonia bulwiasta oraz...

Calendula officinalis — Nagietek lekarski. Pochodzi z Europy południowej. Wyrasta do wysokości 30-50 cm. Łodyga wzniesiona, liście dolne szerokopłatkowe, górne lancetowate, kwiaty pomarańczowe, w koszyczkach, o średnicy ok. 5 cm. Kwitnie po 8-10 tygodniach od wysiewu, zwykle od czerwone do późnej jesieni. Nasiona półkoliste, na grzbiecie kolczaste, wysiewa się w marcu lub kwietniu na miejsce stałe (1 g zawiera 120 nasion). Po wzejściu roślin przerywa się je lub dosadza tak, aby odległość między roślinami wynosiła 20-25 cm. Nagietek rośnie na każdej glebie, wymaga stanowiska słonecznego. Uprawia się go zarówno na kwiat cięty, jak i na rabaty kwiatowe, z tym że zaraz po przekwitnięciu należy kwiaty usuwać, nie dopuszczając do wytwarzania nasion, zabieg ten przedłuża kwitnienie. C. ojficinalis var. plena stanowi grupę odmian o kwiatach pełnych, wyróżniających się tym, że wszystkie kwiaty w koszyczku są kwiatami języczkowymi. Grupa ta obejmuje kwiaty o barwie żółtej, pomarańczowej oraz purpurowej. Centaurea moschata — Chaber piżmowy. Pochodzi ze wschodu. Dorasta do wysokości 80 cm. Łodyga sztywna, rozgałęziona, liście pierzastodzielne, kwiaty białe, żółte, purpurowe lub niebieskie, wonne, w koszyczkach kwiatowych osadzonych na długich szypułkach. Kwitnie od lipca do jesieni. Często stosowana w uprawie rasa C. moschata Imperialis o największych spośród chabrów koszyczkach kwiatowych obejmuje wiele odmian, jak C. moschata Imperialis ,Alba’ — Chaber piżmowy odm. biała. C. moschata Imperialis ,Splendens’ — Chaber piżmowy odm. wspaniała. Uprawa i zastosowanie jak chaber...

Godetia grandiflora — Godecja wielkokwiatowa. Pochodzi z Kalifornii. Wyrasta do wysokości 20-40 cm. Łodyga pojedyncza, nierozgałęziona, delikatnie owłosiona, liście owalne, kwiaty o średnicy ok. 8 cm, zebrane w krótki, szczytowy kłos. Płatki pięknie jaskrawo lub pastelowo zabarwione, często dwubarwne, prawie zawsze u nasady z ciemną plamą. Kwiaty zarówno barwą, jak i kształtem przypominają kwiaty azalii. Godecję wysiewa się w kwietniu, wprost na grzędy, w rzędy odległe o 15-30 cm, zależnie od wysokości danej odmiany. Po wzejściu przerywa się tak, aby odstępy między roślinami wynosiły 15-20 cm. Godecja rośnie dobrze na glebie ogrodowej, byle nie za suchej, w stanowisku słonecznym lub półcienistym. Godecję wielkokwiatową uprawia się na kwiat cięty i na rabaty — odmiany wyższe, lub na obwódki — odmiany...

Tropaeolhm majus — Nasturcja większa. Pochodzi z Peru. Wyrasta do wysokości 3 m. Łodyga wiotka, płożąca, liście okrągłe, parasolowate, na długich ogonkach łączących środek liścia z łodygą. Kwiaty średnicy ok. 5 cm, barwy żółtej, pomarańczowej i czerwonej, pojedyncze lub pełne, o płatkach u nasady mających często ciemne plamki, z charakterystyczną ostrogą. Nasturcję wysiewa się w pierwszej połowie maja bezpośrednio na kwietniki. Można też wysiać w marcu lub kwietniu do doniczek, aby w końcu maja, gdy obawa przymrozków minie, wysadzić bezpośrednio z doniczek do skrzynek balkonowych i pojemników kwiatowych (1 g zawiera 10-20 nasion). Czas wschodu nasion trwa ok. 2 tygodni. Nasturcja rośnie dobrze w każdej glebie ogrodowej, próchnicznej, lekkiej, dostatecznie przepuszczalnej. Znosi półcień, ale najobficiej kwitnie w stanowisku słonecznym. Jest ona rośliną miododajną, nawiedzaną chętnie przez gąsienice żerujące na liściach. Zwalczać je należy przez oprysk w godzinach wieczornych jednym ze środków chemicznych (pestycydów), np. Foschlorem. Nasturcja jest ozdobna z jaskrawych, o charakterystycznym zapachu kwiatów, malowniczych w kształcie, będących często motywem malarskim. Formy pnące (długopędowe) mają zastosowanie do okrywania krat ogrodowych, altan i balkonów. Formy karłowe nanum, dorastające do 30 cm wysokości, nadają się na...