Drzewa i krzewy zimozielone, z żywicą. Wśród drzew znaczne zróżnicowanie pod względem wielkości i pokroju u poszczególnych gatunków; strzała u starszych drzew słabo zbieżysta, okółki słabo zaznaczone lub zanikłe, układ gałęzi zmienny. Pędy niekiedy owłosione, u wszystkich gatunków występują na pędach krótkopędy. Igły na krótkopędach od 2 do 5 (rzadko 1 lub 7), otoczone drobnymi łuskami, brzegi łusek najczęściej piłkowane, długość igieł 5-30 cm. Drzewa jednopienne, kwiaty rozdzielnopłciowe: żeńskie na końcu pędów rocznych, męskie na bokach pędów dwuletnich, w górnych partiach lub na obwodzie korony. Szyszki różnych kształtów i długości (3-50 cm), dojrzewają w 2 lub 3 roku. Łuski nasienne zgrubiałe, zwłaszcza na częściach nie okrytych, gdzie występuje charakterystyczna tarczka, często wyniosła pośrodku i zakończona kolcem, łuski wspierające bardzo drobne. Szyszki opadają zawsze całe, a u niektórych gatunków po pewnym czasie rozpadają się na ziemi. Nasiona jajowate, zwykle z błonkowatym skrzydełkiem, niekiedy pasiastym, obejmującym je kleszczowatym uchwytem. U niektórych gatunków skrzydełko jest bardzo zredukowane lub nie występuje. Sosny są rozmnażane przez siew lub szczepienie. Sosny rosną na różnych typach i rodzajach gleb, nie wyłączając gleb lekkich i suchych. Niektóre z gatunków uprawianych u nas znoszą dobrze warunki klimatu miejskiego i okręgów przemysłowych. Sosny są drzewami światłolubnymi, w ocienieniu rosną źle i oczyszczają się z gałęzi dolnych. Sosny, dzięki dużej skali wielkości i małym stosunkowo wymaganiom glebowym, mogą znaleźć szerokie zastosowanie w parkach i w krajobrazie otwartym. Różnorodność form pokrojowych oraz ciemna barwa igliwia może być wykorzystana przy tworzeniu kontrastów. Gatunki odporne na zadymienie mogą być sadzone w parkach miejskich i na terenach przemysłowych. Rodzaj Pinus dzieli się na dwa podrodzaje: Haploxylon z jedną wiązką łykodrzewną i Diploxylon — z dwiema wiązkami w igle. Do podrozaju Haploxylon należą gatunki pięcioigielne.