Kosaćcowate

Gladiolus x gandavensis — Mieczyk gandawski. Mieszaniec otrzymany w Belgii. Roślina wysokości 50-150 cm, o części podziemnej trwałej (bulwy), którą należy przechowywać w pomieszczeniach o temperaturze + 5°C. Łodyga pojedyncza, sztywna, u nasady zgrubiała, przechodząca w bulwocebulę okrytą resztkami zeszłorocznych, łuskowatych pochew. Liście lancetowate, spomiędzy liści wyrasta spłaszczony kłos kwiatowy. Kwiaty w postaci grzbiecistych kielichów, o średnicy do 20 cm, jednostronnie rozmieszczonych na szczytowej części łodygi. Barwy kwiatów od białej, poprzez różową, czerwoną do ciemnolila, czasem pstre i centkowane. Czas kwitnienia jest ściśle uzależniony od czasu wysadzenia. Przeciętnie mieczyki kwitną od lipca do września. Mieczyki rozmnaża się z bulw zastępczych oraz z bulw przybyszowych, które powstają zazwyczaj w dużej liczbie (zależnie od odmiany, warunków wzrostu oraz stopnia zdrowotności). Bulwa zeszłoroczna z czasem kurczy się i zasycha. Bulwy przybyszowe drobne, po odłączeniu ich od rośliny macierzystej w marcu wysiewa się w odstępach 5 cm, w chłodnym inspekcie, gdzie pozostają do późnej jesieni. Bulwy większe, co najmniej średnicy 2 cm, wysadza się na miejsca stałe, najczęściej na zagony, w drugiej połowie kwietnia lub na początku maja, w odległości ok. 25 cm, na głębokość 6-15 cm, proporcjonalnie do wielkości bulw (im bulwa większa, tym głębiej). Mieczyki dobrze rosną na glebach żyznych, próchnicznych, przepuszczalnych, lekkich, dostatecznie wilgotnych, ale nie świeżo nawożonych obornikiem, w stanowiskach słonecznych. Po ich wysadzeniu dobrze jest przysypać te miejsca drobnym, dobrze rozłożonym obornikiem. Wartość ozdobną mieczyków stanowią kwiaty, toteż uprawia się je głównie na kwiat cięty, odpowiednio do potrzeb przyspieszając lub opóźniając ich kwitnienie. Choroby i szkodniki. Ze znanych chorób występujących na mieczykach najpospolitszą jest bakterioza. Powoduje ona żółknięcie, a następnie zamieranie części nadziemnych, na skutek psucia się (nawet gnicia) bulw. Zapobiega się chorobie przeglądając dokładnie bulwy przed wysadzeniem, mocząc je interwencyjnie 1 godzinę przed sadzeniem w odpowiednim preparacie, np. 0,4-procentowej formalinie, 0,1-procentowym sublimacie lub w jasnym roztworze KMnO. Na mieczykach występują również choroby wirusowe, np.: mozaika łodygowa, smugowatość liści. Zapobiega się im przez stosowanie płodozmianu, przeprowadzanie selekcji roślin, usuwanie okazów chorych i palenie oraz przez zwalczanie mszyc, które są nosicielami tej choroby. Oprócz mszyc należy zwalczać również wciornastka mieczykowe a, opryskując preparatami fosforoorganicznymi. Canna x hybrida (C. generalis) — Paciorecznik ogrodowy. Mieszaniec gatunków pochodzących z dorzecza Missisipi. Odmiany wysokie dorastają do 120-150 cm, karłowe 50-70 cm. Pędy pojedyncze, wzniesione, sztywne, wyrastające z krótkiego, grubego kłącza. Liście duże, jajowatolancetowate, kwiaty asymetryczne, barwne, 6-płatkowe, zebrane w kłosy na szczycie pędu. Pacioreczniki rozmnaża się głównie przez podział kłączy, rzadko z wysiewu nasion. Kłącza wykopane jesienią z gruntu wraz z bryłami ziemi przechowuje się w zimnej szklarni w temperaturze 5-18°C, pod parapetami. Aby zapobiec ich nadmiernemu wysychaniu, można je od czasu do czasu skrapiać wodą. W styczniu lub na początku lutego wydobywa się je spod parapetu, oczyszcza z ziemi i ostrym nożem dzieli na części tak, aby każda miała co najmniej jeden dobrze wykształcony pąk. Miejsca cięć należy przysypać miałem węgla drzewnego. Gdy powierzchnia cięcia zaschnie, sadzi się otrzymane z podziału kłącza do dużych doniczek, w ziemię liściową z dużą domieszką piasku, ustawiając na parapetach w szklarni o temperaturze 16-18°C lub w inspektach o ciepłym podłożu. Do gruntu wysadza się pacioreczniki w końcu maja lub na początku czerwca, gdy minie obawa przymrozków, jako drugie obsadzenie kwietników, w odstępach 40-70 cm, czyli 2-5 sztuk na 1 m2. Kwitną od lipca do mrozów. Pacioreczniki wymagają gleb żyznych, dobrze nawożonych, zasobnych w rozłożony obornik. Podczas wzrostu należy je obficie podlewać i zasilać nawozami płynnymi. Pacioreczniki są ozdobne z kwiatów, pokroju i dużych zielonych, purpurowobrunatnych lub czerwonawych liści. Stosuje się je jako drugie obsadzenie kwietników, na rabaty lub grupami na trawnikach. Gdy mróz zmrozi już kwiaty i liście, rośliny ścina się na wysokości 15 cm nad ziemią, kłącza zaś wyjmuje z bryłą ziemi, układając je w miejscu przechowania.